آشنایی با گریس و کاربرد آن

گریس ها یکی از انواع روانکار های صنعتی به حساب می آیند و در روانکاری و بهبود کارکرد قطعات مکانیکی مورد استفاده قرار میگیرند. گریس ها از لحاظ ساختاری نیمه جامد هستند و از ترکیب صابون و روغن بدست می آیند. گریس ها در بسیاری از مواقع نسبت به روغن ها برتری دارند، چرا که ماهیت نیمه جامد آنها مانع از نشت و بیرون زدن این مواد میشود و همچنین به دلیل جنس و ساختار میتوانند فشار های بالاتر و شدیدتری را نسبت به روغن های صنعتی تحمل کنند.

از همین رو سالیان سال است که گریس ها یکی از اصلی ترین ارکان و ملزومات استفاده از قطعات صنعتی محسوب میشوند.

گریس چیست

همانطور که گفته شد گریس ها روانکار های نیمه جامدی هستند که در بسیاری از قطعات مورد استفاده قرار میگیرند. در بسیاری از قطعات نمیتوان از روغن برای روانکاری استفاده کرد، زیرا ممکن است نشتی رخ دهد و یا طرز کار دستگاه به گونه ای باشد که نتواند روغن را در خود حفظ کند، در این شرایط از گریس استفاده میشود.

همچنین گریس ها میتوانند به طور کامل فضای بین قطعات داخلی را پر کنند و مانع از هرگونه خوردگی و ساییدگی شوند، ضمن اینکه گریس به دلیل ماهیت نیمه جامد خود به آلایندگی ها اجازه عبور نمیدهد و نمیگذارد گرد و غبار وارد قسمت داخلی قطعه شود.

مزیت دیگر گریس نسبت به روغن طول عمر بسیار بیشتر گریس است. گریس ها میتوانند زمانی بسیار طولانی را بدون مشکل به فعالیت خود ادامه دهند و لازم نیست تا مانند روغن به کرات و دفعات زیاد تعویض شوند، از همین گریس انتخابی مناسب برای دستگاه ها و قطعاتی است که دسترسی به آنها مشکل است و نمیتوان آنان را دائما روانکاری کرد.

یکی دیگر از ویژگی های گریس این است که نیازی به فرایند ها و فعالیت های چرخشی مانند روغن ندارد و به صورت ساده مورد استفاده قرار میگیرد، کم نمیشود و در صورت وجود شکاف ها و سوراخ های ریز نشتی نه تنها نشتی نمیدهد بلکه سوراخ موجود را نیز پر کرده و آب بندی میکند، به همین دلیل گریس در بین صنعتگران جایگاه ویژه ای دارد و طیف زیادی از بلبرینگ ها و رولبرینگ ها از این ماده مفید استفاده میکنند.

مشخصات فنی گریس

شاید در نگاه اول اینطور به نظر برسد که گریس ها به طور کلی یک مدل هستند و تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند، اما باید به شما بگوییم که اینطور نیست و گریس ها دارای انواع گوناگونی هستند. در ارتباط به انواع گریس ها در ادامه صحبت خواهیم کرد، در این قسمت قصد داریم تا شما را با مشخصات فنی گریس آشنا کنیم.

بله درست شنیدید! گریس ها نیز مانند قطعات مکانیکی دارای مشخصات فنی هستند و اطلاع از این مشخصات مهمترین بخش خرید هر گریس به حساب می آید. مشخصات فنی در گریس ها شامل مواردی نظیر محدوده دمایی مناسب کارکرد گریس، روغن پایه استفاده شده در آن، درجه سفتی، ویسکوزیته، میزان بار، محدوده سرعت قابل تحمل و اطلاعاتی از این دست میشود.

در نتیجه بدون دانستن مشخصات فنی گریس قادر به استفاده از آن نیستیم، چرا که برای هر دستگاه و قطعه باید بر اساس اطلاعات فنی آن گریس مناسب را انتخاب کرد، در غیر این صورت گریس به درستی کار نکرده و صدمات جبران ناپذیری را به دستگاه وارد میکند.

ساختار گریس

گریس حاصل ترکیب سه ماده روغن، پایه صابونی و افزودنی ها است که در ادامه به معرفی و شرح هر یک میپردازیم:

• روغن

اصلی ترین قسمت گریس روغن آن میباشد و بخش زیادی از درصد حجم آن را در بر گرفته است. در ساخت گریس از نوعی روغن معدنی استفاده میشود که تحمل تنش های دمایی را داشته باشد و در طولانی مدت خاصیت خود را حفظ کند.

• پایه صابونی

ضخیم کننده یا پایه صابونی مهمترین بخش گریس به حساب می آید، تفاوت هایی که در گریس ها از از نظر تحمل و مقاومت در برابر حرارت و سیالات وجود دارد، به طور عمده به پایه های صابونی آنها باز میگردد

پایه های صابونی دارای انواع مختلفی مانند لیتیوم، کلسیم، خاک رس، سدیم و آلومینیوم هستند.

• افزودنی ها

افزودنی ها کیفیت گریس را بالا برده و خواص شگفت انگیزی به آن اضافه میکنند. افزدونی ها برای ایجاد خواصی از قبیل ضد زنگ بودن، کاهش اصطکاک، جلوگیری از اکسیداسیون، افزایش تحمل فشار، پایداری و طول عمر بیشتر را در گریس مورد استفاده قرار میگیرند.

کاربرد گریس

گریس از بهترین گزینه ها برای استفاده در دستگاه و قطعاتی است به صورت مقطعی مورد استفاده قرار میگیرند و زمان هایی طولانی را خاموش میمانند، چرا که بر خلاف روغن زود فاسد نشده و خاصیت خود را از دست نمیدهد.

همچنین گریس بهترین گزینه برای استفاده در قطعات و دستگاه هایی است که امکان دسترسی به آنها وجود ندارد و نمیتوان آنها را مورد روان کاری مجدد قرار داد.

گریس گزینه مناسبی برای انجام فعالیت های پر فشار با سرعت پایین است چرا که روغن های صنعتی نمیتوانند فشار زیاد را تحمل کنند و بافت نازک از روانکاری صحیح جلوگیری میکند.

نحوه عملکرد گریس

گریس که ترکیبی از روغن و صابون است در بین قطعات فلزی بلبرینگ و رولبرینگ قرار میگیرد. این ماده با خاصیت روان کنندگب خود باعث میشود که قطعات فلزی در هنگام حرکت بر روی یکدیگر ساییده نشوند، به این صورت که بین ساچمه ها و پوسته نفوذ کرده و در هنگام بارگذاری و حرکت قطعات، به جای اینکه آهن بر روی آهن بلغزد، بر روی لایه ای از گریس حرکت میکنند.

در نتیجه از آنجایی که قطعات فلزی با یکدیگر برخورد نمیکنند، ساییدگی و خوردگی نیز رخ نمیدهد. همچنین گریس به حفظ جایگاه قطعات نیز کمک ویژه ای میکند.

انواع گریس

گریس ها انواع مختلفی دارند و  برای موراد متفاوتی مورد استفاده قرار میگیرند، اصلی ترین تفاوت گریس ها در میزان تحمل و مقاومت آنها در برابر گرما و همچنین مایعات است. به طور کلی سه دسته گریس پر کاربرد در بازار موجود است:

• گریس پایه لیتیم

گریس پایه لیتیوم که به آن گریس نسوز نیز گفته میشود بهترین مقاوت حرارتی را از خود نشان میدهد؛ این گریس در برابر مایعات نیز مقاوتی خوبی دارد و به همین دلیل عنوان پر فروش ترین گریس را به خود اختصاص داده است.

• گریس پایه کلسیم

گریس پایه کلسیم نقطه مقابل گریس لیتیومی است، این گریس در برابر سیالات و مایعات مقاومت بسیار بالایی دارد، به اندازه ای که به گریس ضد آب معروف است، اما در مقابل توان تحمل حرارت و مقاوت گرمایی پایینی دارد.

• گریـس پایه آلومینیوم

گریس پایه آلومینیوم مقاومت بسیار بالایی در برابر حرارت دارد و میتواند بارهای سنگین را نیز تحما کند. این گریس مقاوت خوبی در برابر آب نیز دارد و اصلی ترین گریس مورد استفاده در خودرو ها و قطعات وابسته به آنها محسوب میشود.

ذکر این نکته حائذ اهمیت است که گریس آلومینیوم به میزان قابل توجهی از سایر گریس ها گران تر است.

روانکاری با گریس

برای روانکاری با گریس باید به نکته بسیار مهم توجه کرد:

• گریس انتخاب شده باید از نوع صحیح باشد و حتما مشخصات آن با قطعه همخوانی داشته باشد
• پیش از انجام گریس کاری قطعه مورد نظر باید از هر نوع آلوگی و گرد و غباری پاک بشود، مخصوصا در صورت وجود گریس پیشین قطعه باید به طور کلی تمیز شده تا اندازه ای که هیچ مقداری از گریس پیشین بر روی آن نباشد، در غیر این صورت گریس کاری با مشکل جدی مواجه شده و گریس خاصین خود را از دست میدهد.

نکات نگهداری و استفاده از گریس

با اینکه گریس ها نوعی از روانکار محسوب میشوند و ممکن است به نظر برسد که احتیاجی به نگهداری خاصی ندارند، اما برای استفاده صحیح از آنها باید همواره چند نکته مهم را مد نظر داشت. در اولین قدم این نکته مهم را در نظر داشته باشید که شاید قطعه مکانیکی با گریس سالم نیز دچار مشکل شود، اما با گریس معیوب قطعا دچار مشکل شده و از بین میرود، گریس اگر به درستی نگهداری نشود و مورد استفاده صحیح قرار نگیرد خیلی زود به قطعات داخلی دستگاه آسیب هایی جدی وارد میکند و منجر به ایجاد هزینه های هنگفتی میشود.

مهمترین نکته در مورد گریس ها به انتخاب آنها برمیگردد. برای استفاده از گریس مناسب در قطعات مکانیکی و صنعتی الزاما باید به دفترچه راهنما قطعه مراجعه کرد و بر آن اساس گریس مناسب را تهیه کرد. اما به طور کلی و چنانچه به جعبه یا کاتالوگ قطعه دسترسی نداشته باشیم، باید به مشخصات فنی قطعه مانند وزن، محدوده دمای کارکرد، حداکثر سرعت و مسائلی از این دست توجه داشت و بر آن اساس گریس مناسب را انتخاب نمود.

همانطور که در قسمت های پیشین مقاله خواندید، گریس ها انواع مختلفی دارند و در دماهای متفاوت و سرعت های گوناگونی کار میکنند، در نتیجه نمیتوان از آنها به جای یکدیگر استفاده کرد.

نکته مهم بعدی این است که بر خلاف تصور عامه مردم گریس ها توانایی مخلوط شدن ندارند، یعنی شما نمیتوانید گریس های مختلف را به جهت یافتن سفتی مناسب و یا ویسکوزیته مورد نظر با یکدیگر مخلوط کنید؛ نمیشود به امید ترکیب شدن خاصیت آنها گریس ها را با یکدیگر ادغام کرد، در این صورت گریس به دست آمده دارای هیچ خاصیتی نیست و به طور کامل غیر قابل استفاده میشود.

پسوندهای انواع گریس

با اینکه گریس ها دارای شماره فنی هستند اما دارای ساختاری متفاوت با سایر اقلام مکانیکی هستند. شماره فنی گریس ها عموما از کدهایی چهار حرفی تشکیل میشود که هرکدام از حروف بیانگر یکی از ویژگی های گریس است. پسوند ها در گریس تنها یک عدد ساده است! پس از شماره فنی گریس یک عدد تک رقمی درج میشود که معمولا یکی از اعداد 1 و 2 و 3 میباشد؛ این عدد نشان دهنده درجه سفتی گریس است و نقش مهمی از موارد استفاده گریس ایفا میکند.

راهنمای خرید گریس

گریس ها انواع مختلفی دارند که هر یک دارای خواصی ویژه بوده و نمیتوان از آنها به جای یکدیگر استفاده کرد، در نتیجه بسیار مهم است که در هنگام خرید نسبت به گریس مورد نظر اطلاعات کافی داشته باشید. اما از آنجایی که ممکن است دسترسی به اطلاعات گریس قبلی نداشته باشید و یا به طور دقیق ندانید که چه گریسی لازم دارید، فروشگاه ماهان تجهیز صنعت ایرانیان جمعی از مشاورین با سابقه و متخصص را گردآوری کرده است و شما عزیزان میتوانید از خدمات مشاوره رایگان آنان بهره مند شوید.

ضمن اینکه ماهان تجهیز صنعت ایرانیان تمامی محصولات خود را با قیمتی بسیار مناسب عرضه میکند و آنها را در سریع ترین زمان ممکن در محل مورد نظر شما تحویل میدهد.

ابتدا نوع محصول مورد نظر خود را تعیین کنید و سپس با توجه به فاکتور های فوق، مناسب ترین نمونه را خریداری نمایید. همچنین می توانید برای استعلام قیمت با شماره 09192001354 تماس بگیرید.

جمع بندی

ماهان تجهیز صنعت ایرانیان با دارا بودن طیف وسیعی از انواع گریس های مختلف از برند های مطرح و جهانی، یکی از مناسب ترین گزینه ها جهت خرید گریس محسوب میشود.